Rechtsbijstand & registratie

Ben je net in Nederland aangekomen en ben je op zoek naar informatie over juridische procedures? Hieronder vind je informatie over asielprocedures in Nederland, het aanvragen van een visum, rechtsbijstand en hulp bij terugkeer naar eigen land.

  • Tijdelijke bescherming

    Vluchtelingen uit Oekraïne vallen onder speciale regels: de Tijdelijke Bescherming. Zij hoeven niet direct asiel aan te vragen als ze uit Oekraïne komen. Zij doorlopen de volgende stappen:

    1. Inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente Apeldoorn
    2. Inschrijven Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
    3. Eventueel doorlopen asielprocedure.

    NB: Deel alleen je informatie met autoriteiten, niet met tussenpersonen. Wees voorzichtig wanneer je benaderd wordt door andere individuen die vragen om jouw persoonlijke informatie.

    Wie vallen er onder de tijdelijke bescherming?

    Vluchtelingen uit Oekraïne vallen onder speciale regels, namelijk de Tijdelijke Beschermingsrichtlijn. Je kunnen zich inschrijven bij de Gemeente Apeldoorn. De Richtlijn geeft recht op opvang, gezondheidszorg en onderwijs voor minderjarige kinderen in Nederland. En het geeft de mogelijkheid om te werken. De speciale regels voor vluchtelingen uit Oekraïne zijn van toepassing op de volgende groepen:

    1. Oekraïners die na 26 november 2021 uit Oekraïne zijn gereisd.
    2. Oekraïners die kunnen aantonen dat zij voor 27 november 2021 al in Nederland waren en niet in een ander EU-land.
    3. Mensen met een andere nationaliteit die op 23 februari 2022 een door Oekraïne erkende vluchteling waren.
    4. Mensen met een andere nationaliteit die op 23 februari 2022 een geldige Oekraïense verblijfsvergunning hadden.
    5. De partners, minderjarige kinderen en afhankelijke familieleden van personen die onder de regeling vallen.

    Dit blijkt uit de website van de IND.

  • Inschrijven BRP

    Hier vind je informatie over hoe je je moet inschrijven bij in de Basisregistratie Personen (BRP). Hoe dat moet is, afhankelijk van je situatie:

    • Registratie BRP voor Oekraïners
    • Registratie BRP voor vluchtelingen met een andere nationaliteit
    • Registratie BRP zonder identificatiebewijs

    Wat is de BRP?
    In de Basisregistratie Personen (BRP) worden jouw persoonsgegevens bijgehouden. Je schrijft je in de BRP in bij de gemeente waar je verblijft.

    • BSN
      Iedereen die zich voor het eerst inschrijft in de BRP krijgt een burgerservicenummer (BSN). Dit heb je bijvoorbeeld nodig voor als je gaat werken. Als je gaat werken, geef je jouw BSN aan je werkgever door.
    • DigiD
      Wanneer je een BSN hebt gekregen kun je een DigiD aanvragen. Met een DigiD kun je online laten zien wie je bent. Je hebt dit nodig als je online zaken wil regelen bij de overheid. Meer informatie over het aanvragen van een DigiD is te vinden op de website van DigiD.
  • Inschrijven IND (Let op: het is tijdelijk niet mogelijk om een afspraak te maken bij de IND.)

     

    Bekijk hier het laatste nieuws over de IND afsprakenplanner >

    De Richtlijn Tijdelijke Bescherming (2001/55 EG) geeft in Nederland recht op opvang en medische zorg. En onderwijs voor minderjarige kinderen. Het geeft ook de mogelijkheid om te werken. Vluchtelingen uit Oekraïne moeten zich na aankomst inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente. Daarna moeten zij zo snel mogelijk een afspraak maken bij de IND om een bewijs van verblijf op te halen. Daarmee mogen zij tot 4 maart 2023 in Nederland blijven. Dit bewijs kan tot uiterlijk 31 oktober 2022 opgehaald worden. De IND is tijdelijk gestopt met de uitgifte van de stickers. Lees meer hierover in het volgende document.

    Reis niet naar andere regio’s
    Om teleurstelling te voorkomen is het belangrijk dat je niet naar een andere regio reist om een bewijs van verblijf op te halen. Dit is niet de bedoeling. Maak alleen een afspraak in je eigen regio. Is er in jouw regio nog geen locatie voor het ophalen van het bewijs van verblijf? Wacht dan tot een locatie beschikbaar is in jouw regio. De IND streeft er naar om iedereen vóór 1 september 2022 in staat te stellen het bewijs van verblijf op te halen.

    Vormen van bewijs
    Er zijn verschillende vormen voor het bewijs van verblijf:

    • Sticker in het paspoort: Alle Oekraïense vrouwen én Oekraïense mannen van 60 jaar of ouder (op 24 februari 2022) die een paspoort hebben, krijgen een sticker in hun paspoort.
    • Sticker op een los papier: Oekraïense mannen jonger dan 60 jaar (op 24 februari 2022), Oekraïners met een identiteitsbewijs of een verklaring van de Oekraïense ambassade, of personen met een paspoort dat verloopt voor 4 maart 2023 krijgen een sticker op een los papier.
    • Pasje: personen die geen paspoort, identiteitskaart, of verklaring van de Oekraïense ambassade hebben, maar wel onder de tijdelijke beschermingsrichtlijn vallen, en Oekraïense kinderen van 14 jaar of ouder zonder identiteitsbewijs krijgen een pasje. Let op: met het pasje kun je niet reizen.

    Duur van het verblijf
    Vluchtelingen die een bewijs van verblijf hebben mogen in Nederland verblijven voor de duur van de beschermingsmaatregel. Dit is momenteel tot 4 maart 2023. Dit kan maximaal drie jaar worden, dus tot 4 maart 2025. De asielaanvraag van vluchtelingen uit Oekraïne wordt zolang zij onder de speciale regels vallen niet verder behandeld. Wanneer de tijdelijke bescherming ophoudt kunnen vluchtelingen er wel voor kiezen om hun asielaanvraag door te zetten. Zij hebben in de tussentijd wel recht op opvang, werk, zorg en onderwijs.

  • Asielprocedure

    Voor vluchtelingen uit Oekraïne gelden andere regels dan voor vluchtelingen uit andere landen. Vluchtelingen uit Oekraïne hoeven bijvoorbeeld niet naar het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in Ter Apel. Vluchtelingen uit Oekraïne moeten zich inschrijven in de gemeente waar ze verblijven. Ze kunnen terecht in speciaal voor hen ingerichte noodopvanglocaties of ze kunnen tijdelijk verblijven bij kennissen en gastgezinnen. Vluchtelingen kunnen nadat zij zijn ingeschreven in de BRP een afspraak maken bij de IND om een asielaanvraag in te dienen. Daarmee krijgen zij een bewijs van het feit dat zij onder de speciale regels voor vluchtelingen uit Oekraïne vallen (Tijdelijke Bescherming). Maak een afspraak via  deze website potaal.refugeepass.nl. Dit houdt in dat zij wel een asielaanvraag doen, maar dat deze niet individueel wordt bekeken. Wanneer de tijdelijke bescherming ophoudt, is het voor vluchtelingen uit Oekraïne nog steeds mogelijk om hun asielaanvraag in behandeling te laten nemen.

  • Terugkeer

    Sommige vluchtelingen uit Oekraïne willen terugkeren naar hun thuisland. Vanwege de veiligheidssituatie in Oekraïne, kunnen wij hier niet over adviseren. Het is nog onduidelijk of (tijdelijke) terugkeer gevolgen kan hebben voor een eventueel toekomstig verblijf in Nederland.

    Flowchart terugkeer Oekraïense vluchtelingen
    Wil je meer informatie over terugkeren naar Oekraïne of over doorreizen naar een ander land binnen of buiten de Europese Unie? Daarvoor heeft de Rijksoverheid een flowchart ontwikkeld met relevantie informatie. Deze flowchart is alleen in het Nederlands beschikbaar en voornamelijk bedoeld voor gemeenten en andere betrokken organisaties.

    Wat doet de Dienst Terugkeer & Vertrek?
    De Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V) ondersteunt bij de terugkeer van vluchtelingen uit Oekraïne.Dit geldt ook voor vluchtelingen uit Oekraïne met een andere nationaliteit. Deze ondersteuning bestaat uit voorlichting en advies, ondersteuning bij het regelen van (vervangende) reisdocumenten en hulp bij het vervoer naar Oekraïne. Meestal gaat het om vervoer naar een direct buurland van Oekraïne, zoals vluchten naar Warschau of Krakau in Polen. Van daaruit rijden er treinen en bussen naar Oekraïne. Lokale hulporganisaties in Polen kunnen helpen bij de doorreis.

  • Paspoort

    Paspoort aanvragen

    Als je een paspoort wil aanvragen, dan moet dat bij de consulaire dienst van de Oekraïense ambassade in Nederland. Hiervoor moet je een afspraak maken bij de ambassade. Zie voor verdere informatie het vastgezette bericht (in het Oekraïens) bovenaan de Facebook-pagina van de Oekraïense ambassade.

    Paspoort verlengen

    Bij de Oekraïense ambassade kan je ook je paspoort verlengen. Daarvoor ga je naar de bezoekuren van de ambassade. Deze dienst is gratis. Zie voor verdere informatie het vastgezette bericht (in het Oekraïens) bovenaan de Facebook-pagina.